تصویب ۳۷۲ میلیون دلار از سوی صندوق جهانی محیطزیست برای پروژههای زیستمحیطی؛ تمرکز ویژه بر تنوع زیستی
در کنار تأمین مالی برای تنوع زیستی، شورای GEF پروژههای جدیدی در حوزه سازگاری با تغییرات اقلیمی نیز تصویب کرد
تلویزیون اینترنتی کشاورزپلاس:
تصمیمهای اتخاذشده در نشست شورای دسامبر نشاندهنده افزایش تلاشها برای عبور از اهداف جهانی تنوع زیستی و حرکت بهسوی اجرای عملی در عرصههای میدانی است.
شورای صندوق جهانی محیطزیست (GEF) که در دسامبر ۲۰۲۵ تشکیل جلسه داد، بنا بر بیانیه رسمی این نهاد، با اختصاص ۳۷۲ میلیون دلار برای اجرای ۳۶ پروژه و برنامه زیستمحیطی در کشورهای در حال توسعه موافقت کرد.
صندوق جهانی محیطزیست که در سال ۱۹۹۲ تأسیس شده، اصلیترین منبع چندجانبه تأمین مالی برای کمک به کشورهای در حال توسعه در ایفای تعهداتشان ذیل توافقنامههای بینالمللی محیطزیستی، از جمله کنوانسیون تنوع زیستی به شمار میرود. دامنه فعالیتهای این صندوق شامل حفاظت از تنوع زیستی، مقابله با تغییرات اقلیمی، احیای سرزمینها و مدیریت اکوسیستمهاست.
این تصمیمها در حالی اتخاذ شده که کشورها در تلاش برای دستیابی به اهداف تنوع زیستی تا افق ۲۰۳۰ در چارچوب «چارچوب جهانی تنوع زیستی کونمینگ–مونترال» هستند؛ چارچوبی که در سال ۲۰۲۲ تصویب شد.
بخش عمده منابع مالی تصویبشده از طریق صندوق امانی GEF تأمین خواهد شد که حدود ۲۹۱ میلیون دلار اختصاص میدهد و در این دور، بزرگترین منبع تأمین مالی محسوب میشود.
علاوه بر این، ۴۹ میلیون دلار از طریق صندوق کشورهای کمترتوسعهیافته (LDCF) برای حمایت از سازگاری با تغییرات اقلیمی در کشورهای آسیبپذیر تصویب شد. صندوق ویژه تغییر اقلیم (SCCF) مبلغ ۳ میلیون دلار و صندوق چارچوب جهانی تنوع زیستی (GBFF) نیز ۲۹ میلیون دلار به این مجموعه افزودند.
تنوع زیستی محور اصلی این دور از مصوبات بود. بسیاری از پروژههای تأییدشده بر احیای اکوسیستمها، حفاظت از زیستگاهها و مدیریت پایدارتر مناطق خشکی و دریایی تمرکز دارند.
این موضوع از آن جهت اهمیت دارد که منابع مالی برای حفاظت از تنوع زیستی همچنان بسیار کمتر از نیاز واقعی است. برای بسیاری از کشورهای در حال توسعه، GEF یکی از معدود منابع پایدار تأمین مالی عمومی برای فعالیتهای حفاظتی به شمار میرود و به همین دلیل، تصمیمهای این صندوق نقش تعیینکنندهای در آنچه کشورها عملاً قادر به اجرای آن هستند، ایفا میکند.
صندوق چارچوب جهانی تنوع زیستی (GBFF) با هدف کمک به کشورها برای تبدیل اهداف جهانی تنوع زیستی به برنامههای اجرایی ملی ایجاد شده است.
در نشست دسامبر، شورای GBFF یک برنامه کاری به ارزش حدود ۲۸ میلیون دلار را برای پروژههایی در کلمبیا، اندونزی و ماداگاسکار تصویب کرد. با احتساب این برنامه، GBFF طی کمتر از ۲۴ ماه گذشته بیش از ۲۸۸٫۷ میلیون دلار در قالب ۶۲ پروژه سرمایهگذاری کرده که ۷۱ کشور از آن بهرهمند شدهاند.
در کلمبیا، پروژه «بیومانگلار» بر حفاظت و احیای جنگلهای حرا در سواحل اقیانوس آرام ایالتهای چوکو، واله دل کائوکا، کائوکا و نارینیو تمرکز دارد. این پروژه با همکاری نزدیک جوامع آفرو-کلمبیایی، که سابقهای طولانی در حفاظت از این اکوسیستمها دارند، اجرا میشود و بر تقویت حکمرانی محلی و حفاظت جامعهمحور تأکید دارد. هدف آن احیای مانگروهای تخریبشده، بهبود پیوستگی اکوسیستمها و پشتیبانی از مدیریت نزدیک به ۶۲۰ هزار هکتار از مناطق حفاظتشده خشکی و دریایی است. همزمان، این طرح معیشتهای پایدار مانند صید سنتی، برداشت پیانگوا و گردشگری مبتنی بر طبیعت را ترویج میکند و بهطور مستقیم از حدود ۳۸۶۰ نفر، بهویژه زنان و جوانان، حمایت میکند.
در ماداگاسکار، پروژهای جدید بر پایه تلاشهای پیشین مورد حمایت GEF برای تقویت مناطق دریایی با مدیریت محلی طراحی شده است. این پروژه ضمن پشتیبانی از حفاظت دریایی جامعهمحور، با تقویت دو صندوق ملی امانی حفاظت، به دنبال تأمین منابع مالی پایدار بلندمدت است. انتظار میرود دستکم ۵۴۵۰ نفر، عمدتاً از جوامع بومی و محلی، از طریق توانمندسازی، یادگیری مشترک، حکمرانی فراگیر و حمایت از معیشتهای پایدار از این طرح بهرهمند شوند.
در اندونزی، یک پروژه با تمرکز بر اکوتوریسم حیاتوحش، گردشگری را بهعنوان ابزاری برای حمایت از حفاظت و بهرهمندی جوامع محلی به کار میگیرد. این پروژه در پی ادغام حفاظت از تنوع زیستی در برنامهریزی خشکی و دریایی پنج پارک ملی، تقویت حفاظت بومی و تضمین توزیع منافع گردشگری است. پیشبینی میشود بیش از نیمی از درآمدهای اضافی گردشگری مجدداً به مدیریت پارکها اختصاص یابد و حدود ۶۰۰۰ نفر از مزایای آن بهرهمند شوند.
در مجموع، این پروژهها نشان میدهند که حفاظت از مانگروها، صیانت از محیطهای دریایی و ابتکارهای جامعهمحور تنوع زیستی چگونه میتوانند همزمان به تقویت اکوسیستمها و بهبود معیشتهای محلی کمک کنند.
در کنار تأمین مالی برای تنوع زیستی، شورای GEF پروژههای جدیدی در حوزه سازگاری با تغییرات اقلیمی نیز تصویب کرده که بر پیوند میان اقدام اقلیمی و حفاظت از تنوع زیستی، با تمرکز بر احیای اکوسیستمها و افزایش تابآوری، تأکید دارند.
با نزدیک شدن به ضربالاجل سال ۲۰۳۰، تمرکز اصلی بیش از پیش بر این خواهد بود که آیا این پروژهها میتوانند منافع پایدار و ماندگاری برای محیطزیست و جوامعی که از آنها حمایت میکنند، ایجاد کنند یا خیر.
این نشست همچنین شاهد تغییر در رهبری GEF بود؛ بهطوری که «کارلوس مانوئل رودریگز» پس از هدایت این نهاد از سال ۲۰۲۰، از سمت مدیرعامل و رئیس هیئتمدیره کنارهگیری کرد. یک مدیرعامل موقت پیش از آغاز چرخه تأمین مالی بعدی GEF در سال ۲۰۲۶ منصوب شده است؛ دورهای که بهاحتمال زیاد نقش مهمی در چگونگی پاسخ نظام مالی جهانی محیطزیست به نزدیک شدن سریع به افق ۲۰۳۰ خواهد داشت.
منبع: لینک اینجا
دیدگاه تان را بنویسید