بازار تراکتور اروپا در آستانه ثبات؛ امید تازه در دل رکود

تلویزیون اینترنتی کشاورزپلاس- علیرضا صفاخو: 

بازار تراکتور اروپا در سال‌های اخیر، پر از فراز و نشیب‌هایی بوده که هم تولیدکنندگان و هم کشاورزان را با تصمیم‌های دشوار روبه‌رو کرده است. اگر به عقب برگردیم، سال ۲۰۲۱ با جهش قیمت محصولات کشاورزی و مشوق‌های پساکرونا نوید یک دهه طلایی را می‌داد. اما این چرخه خیلی زود معکوس شد؛ قیمت‌ها افت کرد، هزینه‌های تولید سر به فلک کشید و سیل و خشکسالی نیز به جان مزارع افتاد. نتیجه؟ رکودی که در ۲۰۲۴ به اوج خود رسید.

طبق آمار رسمی، تنها ۲۰۴ هزار و ۵۰۰ وسیله تحت عنوان «تراکتور» در اتحادیه اروپا و منطقه EFTA ثبت شد که از این تعداد، فقط ۱۴۴ هزار و ۴۰۰ دستگاه تراکتور واقعی کشاورزی بودند. این یعنی در مقایسه با ۲۰۲۱، بازار نزدیک به ۳۸ هزار دستگاه (۲۰-٪) را از دست داده است. سال ۲۰۲۴ به‌تنهایی ۸/۱٪ کاهش نسبت به سال قبل را ثبت کرد.

با این حال، تصویر کاملاً خاکستری نبود. پرتغال، اسپانیا، بلژیک و یونان رشد مثبتی را تجربه کردند؛ پرتغال با جهشی ۲۵/۴٪ پیشتاز بود. اما فرانسه و آلمان – دو غول صنعت – روی‌هم بیش از ۲۹۰۰ دستگاه افت داشتند.

جالب آنکه در دل این رکود، بخش‌هایی از بازار سرزنده‌تر عمل کردند:

• تراکتورهای پرقدرت بالای ۲۵۰ اسب بخار با رشد نزدیک به ۲۰٪ سهم خود را از بازار اروپا به ۹٪ رساندند.

• تراکتورهای کوچک و کم‌قدرت نیز رشد داشتند.

• اما تراکتورهای میان‌رده (۸۰ تا ۱۳۰ اسب بخار) با افتی دو رقمی مواجه شدند.

ایتالیا سومین سال پیاپی افت را پشت سر گذاشت و تنها ۱۵ هزار و ۴۰۰ دستگاه تراکتور جدید ثبت کرد (۱۲/۲-٪). در عوض، بازار تراکتورهای دست‌دوم با ۵۷ هزار معامله (+۸٪) جان تازه‌ای گرفت.
آلمان هم با کاهش ۴/۴-٪ به زیر ۲۷ هزار و ۶۰۰ دستگاه رسید و در فرانسه، تراکتورهای تخصصی بدترین سال دهه را تجربه کردند (۲۴/۶-٪).
بریتانیا افتی ۱۱/۷-٪ داشت اما تراکتورهای بالای ۲۴۰ اسب بخار رشد ۱۴٪ را ثبت کردند.
اسپانیا یکی از استثناها بود؛ با رشد ۱۳/۴٪ و جهش ۲۶٪ در تراکتورهای بالای ۲۰۰ اسب بخار.
ترکیه – هرچند خارج از اتحادیه اروپا – اما یک بازار بزرگ است و با ۶۳ هزار و ۵۰۰ دستگاه در ۲۰۲۴، کاهش سنگین ۱۸-٪ را ثبت کرد.

چشم‌انداز ۲۰۲۵ 

اما چشم‌انداز ۲۰۲۵ خبر از تغییر می‌دهد. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد ثبت تراکتور در اروپا به حدود ۱۴۶ هزار دستگاه برسد؛ اندکی بالاتر از سال ۲۰۲۴. در ایتالیا هم انتظار می‌رود ۱۶ هزار دستگاه ثبت شود (۴+٪).

شاخص فضای کسب‌وکار اتحادیه صنایع ماشین‌آلات کشاورزی اروپا (CEMA) که در فوریه ۲۰۲۵ روی ۱۱- بود، در آوریل (اردیبهشت 1404) به ۲+ رسید؛ یعنی بازگشت به محدوده مثبت پس از یک‌ونیم سال. نمایندگی‌ها هم از کاهش موجودی انبارها خبر می‌دهند که اکنون پایین‌تر از میانگین سه‌ساله قرار دارد.

به نظر می‌رسد این بار، همزمانی شرایط جوی مساعد، مهار نسبی رشد هزینه‌های انرژی و بازگشت اعتماد فعالان، بازار تراکتور را به مسیر تعادل بازگردانده است. در سطح جهانی نیز چشم‌انداز امیدوارکننده است؛ نه فقط برای لهستان، اسپانیا و ایتالیا، بلکه برای بازارهایی چون آمریکای جنوبی.

طبق نظرسنجی CEMA، فعالان این صنعت انتظار دارند در مجموع سال ۲۰۲۵ شاهد رشد متوسط درآمدی حدود ۳ درصد باشند.

 اگرچه هنوز سایه‌های رکود بر بازار سنگینی می‌کند، اما نشانه‌های بازگشت اعتماد و سرمایه‌گذاری نمایان شده است. این صنعت، که قلب تپنده هر مزرعه اروپایی به شمار می‌رود، بار دیگر در حال آماده‌شدن برای نقش‌آفرینی پررنگ‌تر در زنجیره غذایی و صنعتی قاره سبز است.