اعلام برنامه ملی توانمندسازی زنان روستایی؛ ۲۵۰ هزار نفر در آستانه ورود به زنجیره توسعه کسب‌وکار
کارشناسان تحقق اهداف کلان برنامه را منوط به تأمین منابع، نظارت میدانی و ضمانت‌های اجرایی مؤثر می‌دانند
غلامرضا گلمحمدی، معاون وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (تات)، از تدوین و آغاز اجرای برنامه جامع توسعه کسب‌وکارهای زنان روستایی و عشایری بر پایه بند «ت» ماده ۶ قانون برنامه هفتم توسعه کشور خبر داد.
به گزارش اتاق خبر کشاورزپلاس، به گفته «غلامرضا گلمحمدی»، معاون وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (تات) این برنامه با مشارکت مؤسسه آموزش و ترویج کشاورزی سازمان تات و همکاری نزدیک با مؤسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی، شرکت مادر تخصصی حمایت از توسعه بخش کشاورزی و سازمان امور عشایر کشور تدوین شده است.
جزئیات برنامه از سوی این مقام مسئول در وزارت جهاد کشاورزی به شرح زیر اعلام شده است:
توانمندسازی ۲۵۰ هزار زن روستایی و عشایری
ایجاد و پشتیبانی از ۵ هزار صندوق اعتبارات خرد محلی
شکل‌گیری ۵۰۰ زنجیره ارزش ویژه کسب‌وکارهای زنان
حمایت مستقیم از ۵۰ هزار کسب‌وکار زن‌محور در مناطق روستایی
تأسیس ۱۰۰۰ تعاونی فعال با مدیریت زنان
توسعه ۵۰۰ بازار محلی و آنلاین برای فروش محصولات زنان روستایی
گلمحمدی در سخنان خود تأکید کرد:
"برنامه با رویکردی منطقه‌محور و مبتنی بر مزیت‌های رقابتی هر استان طراحی شده و هدف اصلی آن، ارتقای تاب‌آوری اقتصادی زنان در خط مقدم تأمین امنیت غذایی کشور است."
سوابق سیاست‌های مشابه در وزارت جهاد کشاورزی
به گزارش خبرنگاران اتاق خبر کشاورزپلاس، دفتر توسعه فعالیت‌های زنان روستایی و عشایری سازمان تات از سال ۱۳۷۲ خورشیدی تاکنون، برنامه‌هایی چون آموزش ۶۳ هزار زن روستایی، حمایت از زنان تسهیل‌گر محلی و اجرای پروژه‌های زنجیره ارزش را در کارنامه خود دارد. در سال گذشته نیز، سیدمجتبی خیام‌نکوئی – معاون سابق وزیر جهادکشاورزی و رئیس وقت سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی – اعلام کرده بود:
"توانمندسازی زنان روستایی نه‌تنها محور اصلی توسعه پایدار، بلکه راهبرد کلیدی وزارت جهاد در مدیریت منابع و امنیت غذایی است."
(منبع: ایرنا – شهریور ۱۴۰۳)
در اردیبهشت ۱۴۰۴ خورشیدی هم طاهره قیومی، مشاور امور زنان وزارت جهاد کشاورزی، از طرح سراسری توسعه بازارهای دیجیتال برای زنان روستایی خبر داد که طبق آن، زیرساخت‌های فروش مجازی برای تولیدات زنان در تمام ۳۲ استان کشور فراهم خواهد شد.
به گزارش کارشناسان اتاق خبر کشاورزپلاس، به نظر می رسد سازمان تات با اجرای این برنامه، در پی آن است که با هم‌افزایی نهادهای تخصصی، سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی زن‌محور را گسترش داده و نقش زنان در زنجیره تأمین، از تولید تا بازار، را به طور چشم‌گیری تقویت کند. این رویکرد بخشی از سیاست کلان دولت در تحقق توسعه پایدار و مقاوم‌سازی جوامع روستایی در برابر بحران‌های اقتصادی و اقلیمی است.
برنامه جامع توانمندسازی زنان روستایی و عشایری که از سوی سازمان تات و وزارت جهاد کشاورزی در قالب برنامه هفتم توسعه کلید خورده، بی‌شک از نظر ابعاد اجرایی و سطح مشارکت دستگاه‌ها، یکی از گسترده‌ترین طرح‌های سال‌های اخیر در حوزه توسعه روستایی محسوب می‌شود.
با این حال، نگاهی به سابقه طرح‌های مشابه در دهه‌های گذشته، نشان می‌دهد که برنامه‌های توانمندسازی زنان در عرصه کشاورزی، اگرچه همواره با شعارهای امیدوارکننده و اهداف دقیق آغاز شده‌اند، اما اغلب در مرحله اجرا با چالش‌هایی همچون عدم تأمین پایدار منابع، ضعف در پیاده‌سازی منطقه‌ای، و نبود سازوکارهای نظارت و ارزیابی مؤثر مواجه بوده‌اند.
در مواردی، همچون طرح‌های ایجاد بازارهای محلی، شبکه‌های فروش دیجیتال یا زنجیره‌های ارزش بومی، تجربه به ما نشان داده است که فاصله میان برنامه‌ریزی‌های کلان در تهران و واقعیت‌های میدانی در روستاها گاهی به قدری زیاد بوده که تحقق اهداف وعده داده‌شده را به تعویق انداخته یا متوقف کرده است.
از این رو، هرچند اعلام چنین برنامه‌هایی امیدآفرین است و می‌تواند نقطه عطفی در حمایت از نقش کلیدی زنان در تأمین امنیت غذایی کشور باشد، اما جامعه کارشناسی و فعالان توسعه روستایی با نگاهی دقیق‌تر و مبتنی بر تجربه، خواهان ارائه جداول زمان‌بندی شفاف، گزارش‌های میدانی دوره‌ای و تضمین‌های اجرایی واقعی هستند.
در نهایت، این برنامه می‌تواند گام مهمی در تحقق توسعه پایدار باشد، اگر و تنها اگر ضمانت‌های اجرایی آن فراتر از اسناد و تفاهم‌نامه‌ها، در قالب سیاست‌های پیگیر، بودجه مستمر و مشارکت واقعی زنان محلی جلوه‌گر شود. در غیر این صورت، بیم آن می‌رود که این برنامه نیز چون طرح‌های مشابه پیشین، در چرخه‌ای از وعده‌ها و مطالعات باقی بماند!
دیدگاه تان را بنویسید