آشپزی ایتالیایی، میراث ناملموس یونسکو؛ نخستین کشور جهان با کُلِ آشپزی ملی ثبت‌شده

اتاق خبر  تلویزیون اینترنتی کشاورزپلاس:

یک روز تاریخی برای عاشقان غذا و فرهنگ ایتالیا: کُلِ  آشپزی ایتالیایی رسماً به فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو اضافه شد؛ نخستین  بار در جهان که یک آشپزی ملی به صورت کامل و در تمامیت خود، نه فقط یک سنت یا یک غذا، این شناخت را دریافت می‌کند.

کمیته بین‌دولتی یونسکو   که در دهلی نو   هندوستان گردهم آمده بود، با اتفاق نظر این تصمیم را اتخاذ کرد. بر اساس بیانیه رسمی، آشپزی ایتالیایی «ترکیبی فرهنگی و اجتماعی از سنت‌های آشپزی» است، راهی برای مراقبت از خود و دیگران، ابراز محبت و بازشناسی ریشه‌های فرهنگی و فرصتی برای جوامع برای به اشتراک گذاشتن تاریخ و توضیح دنیای پیرامونشان.

 آشپزی ایتالیایی؛ فرهنگ، سنت و پیوند نسل‌ها

یونسکو، آشپزی ایتالیایی را نه تنها یک مجموعه دستور پخت، بلکه آیین اجتماعی صمیمی و چندنسلی توصیف کرده است؛ آیینی که افراد در هر سن و جنسیت در آن مشارکت دارند، خاطرات و مهارت‌ها منتقل می‌شود و پیوند خانواده‌ها و جوامع را تقویت می‌کند.

این سبک آشپزی شامل احترام به مواد اولیه، لحظات مشترک دور میز، و سنت‌های ضد هدررفت غذاست و به همه امکان می‌دهد تجربه‌ای فردی و جمعی داشته باشند، مرزهای فرهنگی و نسلی را بشکنند و لذت آشپزی را به یک تجربه جامع و فراگیر اجتماعی تبدیل کنند.

 حرکت سیاسی و ملی: پروژه‌ای که هویت و فرهنگ را جهانی کرد

دولت راست‌گرای خانم   جورجیا ملونی پس از به قدرت رسیدن در اکتبر ۲۰۲۲ میلادی، بلافاصله کارزار رسمی برای ثبت آشپزی ملی ایتالیا در یونسکو را آغاز کرد و 5 ماه بعد پرونده خود را ارائه داد. این کارزار شامل رویدادهای عمومی و ناهارهای جمعی در مکان‌های تاریخی رم بود که نمادی از پیوند غذا، فرهنگ و هویت ملی بود.

ملونی پس از اعلام خبر، در پیامی ویدیویی گفت:

«این افتخار برای ماست. آشپزی برای ما تنها غذا یا دستور پخت نیست؛ فرهنگ، سنت، کار و ثروت است. ما نخستین کشوری هستیم که کل آشپزی ملی‌اش به رسمیت شناخته شده است.»

 پیامدها و اهمیت جهانی

با ثبت آشپزی ایتالیایی، ایتالیا رکورد جهانی در زمینه جوایز و شناخت‌های بخش کشاورزی-غذایی را به دست آورد. از ۲۱ سُنت ثبت‌شده در فهرست میراث فرهنگی ناملموس، ۹ مورد به کشاورزی و غذا اختصاص دارد؛ از جمله پیتزا ناپلی، رژیم غذایی مدیترانه‌ای و پرورش تاک‌های سنتی.

آشپزی ایتالیایی

هنر پیتزاپزهای ناپلی

کوچ‌نشینی دام

ساخت دیوارهای سنگی خشک در کشاورزی

کشت تاک‌های زیبببو در پانتلریا

رژیم غذایی مدیترانه‌ای

جست‌وجوی و استخراج قارچ ترافل

سیستم آبیاری سنتی

پرورش اسب‌های لیپیچان

پرونده آشپزی ایتالیا یکی از ۶۰ پرونده‌ای بود که از ۵۶ کشور جهان مورد ارزیابی قرار گرفت.

کارشناسان گردشگری نیز پیش‌بینی می‌کنند که ثبت آشپزی ایتالیا به عنوان میراث یونسکو، موج جدیدی از علاقه‌مندان به غذاهای اصیل ایتالیایی را به این کشور جذب خواهد کرد؛ روندی که پیش‌تر با ثبت دیگر سنت‌ها و مکان‌های ایتالیایی، مانند تپه‌های پروسکو و جزیره پانتلریا، تجربه شده بود.

وزیر کشاورزی ایتالیا، فرانچسکو لولوبریگیدا، این موفقیت را «جشنی برای همه» دانست و گفت:

«این پیروزی، ریشه‌های فرهنگی، خلاقیت و توانایی ما در تبدیل سنت به واقعیت را جشن می‌گیرد.»

 چرا برای دوستداران غذاهای ایتالیایی در ایران اهمیت دارد؟

این تصمیم نه تنها نشان‌دهنده قدرت جهانی آشپزی ایتالیا است، بلکه الگویی برای حفاظت از سنت‌ها، مهارت‌ها و سبک زندگی غذایی است. برای ایرانیان که خود با فرهنگ غذایی غنی و میراث خوراکی طولانی آشنا هستند، این موفقیت نشان می‌دهد که چگونه می‌توان سنت‌ها را به جهانیان معرفی و حفاظت کرد.

علاقه‌مندان ایرانی غذاهای ایتالیایی می‌توانند این فرصت را مغتنم بشمارند و نه تنها از طعم و تجربه آشپزی لذت ببرند، بلکه با مطالعه فرهنگ، رسوم و ریشه‌های اجتماعی غذاها، به عمق هویت غذایی یک ملت بزرگ و جهانی پی ببرند.

مطلب مرتبط: 

طعم ملی، فرهنگ جهانی: وقتی آشپزی ایتالیا جشن میراث و حال خوب می‌آفریند - لینک اینجا