فراز آهنین، قهرمان طلایی کشاورزپلاس: درخشش دوربین طلایی به یاد عباس کیارستمی بزرگ

تلویزیون اینترنتی کشاورزپلاس - علیرضا صفاخو:

در شبِ جشنواره‌ بین المللی «پنج»، ستاره‌ها انگار نزدیک‌تر به زمین آمده بودند تا همراه با لنزها نفس بکشند. سالنِ خاطره از بوی کاغذهای قدیمی، نِقشِ خاک و نمِ باران پر شد—همان بارانِ کیارستمی که همیشه در قاب‌هایش شهر و جاده و انسان را به سکوتی مقدس فرا می‌خواند. این جشنواره، به یاد عباس کیارستمی، آن نابغه‌ سینما و عکاس آسمان‌های ایران، نه تنها مجموعه‌ای از تصاویر بود؛ بلکه مجلسی از یاد و تداوم بود؛ پلی میان گذشته‌ پرافتخار هنر ایرانی و آینده‌ای که در نورِ هر پیکسل نفس می‌کشد. در هر گوشه، نوستالژیِ لحظه‌ها و امیدِ به فردا دستِ در دست هم بودند؛ انگار خودِ کیارستمی از لبه‌ سینما خم شده و به تماشاگران تبسمی داده باشد.

 فرازِ آهنین؛ عکس‌هایی که زراعتِ دل‌ها را درو می‌کنند

در میان هلهله و آرامشِ همزمانِ سالن، نامی بیشتر از همه برق می‌زد: فراز آهنین، تصویربردار، عکاس و تدوین‌گر تلویزیون اینترنتیِ کشاورزپلاس. مردی که با لنزی از جنس اراده‌ آهنین، قلبی پر از عشق به خاک و آسمان ایران و زاده بندر شمالی   آستارا، عکس‌هایش را نه صرفاً قاب، که سروده‌هایی می‌سازد برای بازخوانیِ روایت‌های روستا. داستانِ او شبیه قاب‌هایی است که می‌گیرد: ساده در ظاهر، اما عمق‌دار و طوفان‌زده در معنا.

فراز از کودکی با گردِ جاده و نورِ صبح‌های سواحل گیلان و مشاهده ماهیگیران عجین شده بود. دوربینش را چنان به دست می‌گرفت که گویی تبرِ نابی است در دستِ کشاورزی برای بخشیدنِ حقیقت به زمین. او آن‌قدر به چهره‌های کشاورزان و صیادان نزدیک شد تا خطوط دست‌ها، ترس‌ها، امیدها و ناراستی زمانه را به‌عنوان تاریخِ زنده نگاه دارد. او نه تنها لحظه‌ها را ثبت کرد؛ بلکه زبانِ خاموشِ مزارع، سواحل و اسب‌های نجیب منطقه را ترجمه نمود: فصل‌ها، باران، خشکی، و باز هم برکت. در هر فریم، سایه‌ کیارستمی را می‌شد دید — آن تامل آرام، آن توجهِ بی‌ادعا به کوچک‌ترین جزئیات انسانی.

نقشِ کشاورزپلاس در همراهی با فراز، داستانی دیگر است. این پلتفرم نوین بخش کشاورزی، مانند کارگاهی سرشار از امید، به او نه فقط ابزار و فرصت فعالیت در میدان، که آزادیِ بیان بخشید. کشاورزپلاس بجای چارچوب بستن، زمینِ باز برای آزمودن و نمایش گذاشت؛ جایی که قابِ سنتی کیارستمی با زبانِ دیجیتالِ امروز پیوند خورد. حمایتِ معنوی این رسانه و تلاش و پشتکار فراز، او را از میانِ موانعِ مالی، فنی و گاهِ فرهنگی عبور داد تا او در آسمانِ هنرِ معاصر ایران، بال بگشاید. کشاورزپلاس نه فقط حامی، که شریکِ راه بود؛ سکویی برای پرتابِ هنرِ روستایی و طبیعت به بطنِ جهان.

و لحظه‌ اهدای جایزه — تصویرِ ماندگارِ جشنواره — چنان بود که می‌توان آن را قابِ نهاییِ یک فیلمِ کوتاه نامید. وقتی نامِ فراز آهنین بر زبان‌ها آمد، سالن منفجر شد در تشویقِ طولانی. اشک‌های شادی از چشم‌های مردِ جوان عکاس سرازیر شد؛ اشک‌هایی که مثل نم نمِ بارانِ بهاری، زمین را نرم می‌کرد و بذرِ امید را می‌نشانید. دستِ او بر دوربینِ طلایی لرزید؛ چراغ‌ها روی این شیءِ درخشان افتادند و انگار خودِ شب به احترامِ او ایستاد. مردم و همکاران دیگر مدعو به مراسم برخاستند، کف زدند و زمزمه‌هایی از تحسین، از داستانِ کسانی که قابِ او را دیده بودند، به گوش رسید. در آن لحظه، دوربینِ طلایی نه فقط یک نشان، که مهرِ پیروزیِ اراده در برابر محدودیت‌ها شد.

عکس: فراز آهنین - نام اثر: مرز - مکان: آستارا در گیلان

فراز در سخنان کوتاهش از کیارستمی گفت؛ از آن سایه‌ روشنی که همیشه گوشه‌ای از قابش را پر می‌کرد. او از مزارعِ ایران، از زنان و مردانِ خاک، از پرتوی که از آسمانِ البرز می‌تابد برای کشاندنِ چهره‌ها به نور، سخن گفت. او گفت که هر عکس، اگر صادق باشد، باید صدای کسانی را که دیده نشده‌اند، بلند کند. و آنجا، در آن جمعِ پرحرارت، فراز نه تنها جایزه را گرفته بود؛ بلکه مأموریتی را پذیرفته بود: به نمایندگی از زمین و طبیعت، سخن گفتن.

پیامی برای نسلِ بعد 

این جشنواره، این درخشش، و این قاب‌ها پیامی روشن دارند: هنر، حتی در زمانه‌ای که رسانه‌ها سریع و لحظه‌ای می‌شوند، هنوز می‌تواند جاودانه باشد - وقتی که ریشه در خاک داشته باشد و سر در آسمان. فراز آهنین و کشاورزپلاس، با هم، پیروزیِ اراده را بر محدودیت‌ها نشان دادند: نمادی از این که چگونه عشق به سرزمین و پشتکارِ هنری می‌تواند مرزها را بشکند.

عکس: فراز آهنین- آستارا -  تابستان  1404

به نسلِ جوانِ هنرمندانِ ایرانی می‌گویم: دوربین‌تان را بردارید، به زمین، آسمان و طبیعت بنگرید، و روایتِ مردم‌تان را بسرایید. از سایه‌ کیارستمی الهام بگیرید؛ از سختیِ دماوند استقامت بیاموزید؛ و از بادِ کویر، آزادیِ دید را. فراز آهنین امروز چراغ‌برِ راه است — نه برای باقی ماندن در قابِ جایزه، بلکه برای بردنِ صدایِ بی‌صدایان بخش کشاورزی اعم از دامداران، مرغداران، صیادان و موجودات زنده طبیعت به همه‌جا. 

جشنواره‌ «پنج» اینک نشان داد که هنر می‌تواند همچون باران، روح را سیراب کند و همچون کوه، استقامت ببخشد. و در این مسیر، هر تصویرِ صادق، فریادی‌ هست از زندگی؛ فریادی که عباس کیارستمی روزی آغازش کرد و امروز، با دستِ جوانانی چون فراز، ادامه می‌یابد.