فائو: بیماری‌های دام‌های مرزی تهدید فوری امنیت غذایی جهان هستند

 کو دونگ‌یو، مدیرکل سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (FAO)، روز جمعه از کشورهای عضو خواست تا همکاری‌های جهانی خود برای پیشگیری و کنترل بیماری‌های دام‌های مرزی (TADs) را تقویت کنند و هشدار داد که این بیماری‌ها یکی از فوری‌ترین تهدیدها برای امنیت غذایی و ثبات اقتصادی جهان هستند.

کو در نشست اطلاعاتی برنامه جدید «شراکت جهانی برای بیماری‌های دام‌های مرزی» (GPP-TAD) در مقر فائو در رم تأکید کرد که کاهش بودجه‌های اخیر می‌تواند دهه‌ها پیشرفت در مدیریت این بیماری‌ها را تهدید کند، در حالی که خطرات جهانی در حال افزایش است. وی گفت: «ما نمی‌توانیم آنچه دهه‌ها برای ساختنش تلاش شده را از بین ببریم؛ هزینه پیشگیری بسیار کمتر از هزینه عدم اقدام است.»

بیماری‌های دام‌های مرزی شامل بیماری‌های بسیار واگیرداری هستند که به سرعت مرزها را عبور می‌کنند. افزایش تراکم حیوانات و انسان‌ها و رشد حرکت‌های جهانی موجب گسترش سریع‌تر این بیماری‌ها از دام به دام، مزرعه به مزرعه و کشور به کشور می‌شود. نمونه‌های اخیر شامل تب خوکی آفریقایی، بیماری پای و دهان (FMD) و آنفلوانزای مرغی بسیار کشنده است.

صنعت دامداری جهانی که ارزش آن بین ۱.۶ تا ۳.۳ تریلیون دلار برآورد می‌شود، با خطرات جدی ناشی از TADs روبروست. زیان‌های سالانه دامداری بین ۴۸ تا ۳۳۰ میلیارد دلار برآورد می‌شود و بخش آبزی‌پروری نیز حدود ۱۰ میلیارد دلار زیان سالانه دارد. بیماری‌ها تولید غذا، ایمنی غذایی، تجارت، معیشت و درآمد کشاورزان را مختل می‌کنند و می‌توانند دستاوردهای توسعه‌ای سال‌ها را در عرض چند روز نابود کنند.

با افزایش تقاضای جهانی برای محصولات دامی و آبزی‌پروری و تأمین معیشت ۱.۹ میلیارد نفر از مردم جهان توسط این بخش‌ها، اهمیت این موضوع بیش از پیش افزایش یافته است. اکنون آبزی‌پروری نیمی از منابع غذایی دریایی و آب شیرین جهان را تأمین می‌کند و این بخش‌ها نقش حیاتی در تغذیه، اشتغال و فرصت‌های اقتصادی، به‌ویژه در کشورهای کم‌درآمد و متوسط دارند.

سازمان فائو و سازمان جهانی بهداشت دام (WOAH) از سال ۲۰۰۴ چارچوب جهانی کنترل پیشگیرانه بیماری‌های دام‌های مرزی (GF-TADs) را هدایت می‌کنند. شبکه جهانی ECTAD با بیش از ۴۰۰ متخصص اطلاعات حیاتی بیماری، پاسخ سریع میدانی و هماهنگی با شرکا را ارائه می‌دهد تا کشورها بتوانند شیوع‌ها را در منبع مهار کنند و از تبدیل تهدیدهای محلی به بحران‌های جهانی جلوگیری شود.

در پاسخ به درخواست اعضا برای تقویت این اقدامات، فائو مدل جدیدی تحت عنوان «برنامه شراکت جهانی برای TADs» (GPP-TAD) معرفی کرده است. این مدل بر مسئولیت مشترک، رهبری کشورها و مشارکت گسترده با سازمان‌های منطقه‌ای، بخش خصوصی و مؤسسات مالی مبتنی است و با هدف کاهش شیوع‌ها، اختلال در تجارت، زیان‌های اقتصادی و خطرات بهداشتی، فرصت‌های رشد را نیز گسترش می‌دهد.

مدل تامین مالی این برنامه شامل مشارکت همه کشورهای عضو است: کشورهای پردرآمد منابع پایه را فراهم می‌کنند، کشورهای متوسط کمک‌های مالی یا غیرنقدی ارائه می‌دهند و کشورهای کم‌درآمد از جمله جزایر کوچک در حال توسعه و کشورهای کم‌توسعه عمدتاً حمایت غیرنقدی دارند. این ساختار فراگیر، ظرفیت‌های متنوع کشورها را در نظر گرفته و همبستگی جهانی و حفاظت جمعی در برابر TADs را تقویت می‌کند.

کو دونگ‌یو گفت: «هیچ کشوری نمی‌تواند به تنهایی با این بیماری‌ها مقابله کند. این برنامه راه ما برای حفاظت از دام‌ها، اقتصاد و آینده مشترک ماست.»

از طریق GPP-TAD، فائو کشورهای عضو، بانک‌های توسعه‌ای، سازمان‌های منطقه‌ای، بخش خصوصی و شرکای خیریه را در یک تلاش هماهنگ گرد هم می‌آورد تا خطرات را کاهش دهد، سیستم‌ها را تقویت کند و از بحران‌های بعدی پیشگیری نماید.