سوراخ دعا کجاست؟ ضرورت انسجام در مدیریت بحران آب

جناب آقای رئیس‌جمهور
با سلام
ضرب‌المثلی قدیمی می‌گوید: «سوراخ دعا را گم نکن» این عبارت شاید بهترین توصیف وضعیت کنونی چالش آب کشور باشد.

چندی پیش جنابعالی در دیدار با مقام معظم رهبری تأکید فرمودید که حل مشکل آب کشور را به دانشگاه‌ها سپرده‌اید. این سخن، در نگاه نخست، امیدآفرین بود؛ اما پرسشی اساسی مطرح می‌شود: چرا در حالی که شورای عالی آب با ریاست مستقیم جنابعالی و حضور وزرای مسئول، سازمان حفاظت محیط‌زیست، نمایندگان مجلس شورای اسلامی و جامعه علمی و ذی‌نفعان تشکیل شده و بر اساس قانون، مرجع اصلی تصمیم‌گیری‌های کلان در حوزه آب کشور است، مسئولیت‌ها به مجموعه‌هایی واگذار می‌شود که هیچ مسئولیت قانونی مشخصی ندارند؟ در همین حال، شاهد هستیم که گروه‌ها و نهادهای مختلف با پیشنهاد تشکیل «کمیته‌های حکمرانی آب» یا «کمیته‌های حل بحران آب» به‌صورت موازی و گاه حتی رقابتی، اقدام به ارائه راهکار می‌کنند؛ گویی بحران آب کشور پدیده‌ای تازه است که به‌تازگی پدید آمده است.
شورای عالی آب نهادی بالادستی است که وظایف آن شامل تعیین سیاست‌های کلان مدیریت منابع آب، هماهنگی بین دستگاه‌ها و نظارت بر اجرای طرح‌های ملی است. به بیان دیگر، این شورا سقف تصمیم‌گیری در بخش آب کشور به شمار می‌رود و تشکیل آن دقیقاً برای جلوگیری از پراکندگی، موازی‌کاری و تکرار تجربه‌های ناموفق گذشته بوده است. تضعیف جایگاه این شورا و سپردن مأموریت‌ها به نهادهای غیرمسئول، نه‌تنها به کاهش هماهنگی و مسئولیت‌پذیری می‌انجامد، بلکه خطر تکرار همان مسیرهای گذشته را نیز افزایش می‌دهد؛ مسیرهایی که تجربه نشان داده است دستاورد چندانی نداشته‌اند.

بی‌تردید، بهره‌گیری از توان علمی دانشگاهیان، گروه‌های علمی و کارشناسی اقدامی ارزشمند است؛ اما این ظرفیت باید در چارچوب قانونی شورای عالی آب سازماندهی شود، تا ضمن ایجاد هماهنگی بین همه دستگاه‌های مرتبط، اعتماد عمومی نیز تقویت گردد. در غیر این صورت، تصمیم‌گیری در یک نهاد و اجرای آن توسط نهادی دیگر، فقط موجب تشتت، ابهام در مسئولیت‌پذیری و ناامیدی مردم خواهد شد.

جناب آقای رئیس‌جمهور، امروز کشور بیش از هر زمان دیگری به انسجام و تصمیم‌گیری درست در حوزه آب نیاز دارد. انتظار می‌رود با فعال‌تر کردن شورای عالی آب و هدایت مستقیم آن، راهکارهای واقعی و پایدار برای حل بحران آب فراهم شود. اکنون زمان آن است که «سوراخ دعا» را به‌درستی انتخاب کنید؛ جایی که بتواند حقیقتاً راه‌گشای حل مشکلات آب کشور باشد، نه تکرار مسیرهایی که نتیجه‌ای جز اتلاف وقت و سرمایه نداشته‌اند.