شترهای بومی ایران در مسیر توسعه ژنتیکی قرار گرفتند

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت جهاد کشاورزی، محمدابراهیم حسن‌نژاد  با اشاره به اقدامات صورت‌گرفته در حوزه اصلاح نژاد دام در دولت چهاردهم اظهار کرد: در یک سال گذشته، پروژه‌های متعددی با هدف حفظ ذخایر ژنتیکی، افزایش بهره‌وری و توسعه پایدار دامپروری کشور آغاز شده‌ که نویدبخش تحول در زیرساخت‌های تولید دامی کشور است.

وی با اشاره به پروژه توسعه و ساماندهی گاومیش‌های کشور بیان کرد: این طرح با هدف بهبود ژنتیکی از طریق تلقیح مصنوعی، انتقال جنین و توزیع کلچه‌های اصلاح‌شده در سطح دامداری‌ها آغاز شده و هم‌اکنون در قالب آموزش، ترویج و انتخاب گله‌های پشتیبان در حال اجرا است؛ با این حال، کمبود اعتبارات دولتی، نیروی انسانی متخصص و مشکلات تولیدمثلی از جمله بلوغ دیررس و پایین بودن نرخ باروری، از چالش‌های اجرایی این پروژه بوده‌اند.

معاون امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی در ارتباط با پروژه حفظ و حراست از گاوهای بومی کشور گفت: این طرح با هدف جلوگیری از کاهش جمعیت نژادهای اصیل و غیراقتصادی در دستور کار قرار گرفته و با الگوگیری از تجارب جهانی، اعتبارات لازم برای احیای این نژادها در حال جذب است.

وی افزود: فقدان انگیزه در میان دامداران برای نگهداری دام‌های بومی، ورود نژادهای پربازده، نبود تشکل‌های صنفی و تغییرات اقلیمی از جمله چالش‌های این حوزه هستند.

حسن‌نژاد همچنین پروژه توسعه نژاد شترهای بومی کشور را یکی از اقدامات مهم دانست و توضیح داد: این طرح با همکاری سازمان فائو و با هدف حفظ اکوتیپ‌های ژنتیکی، رکوردبرداری و ایجاد زیرساخت‌های توسعه در مناطق نیمه‌بیابانی کشور آغاز شده، و می‌تواند به احیای مراتع و افزایش بهره‌وری در مناطق محروم کمک کند؛ با این حال، پراکندگی گله‌ها، سختی شترداری سنتی و نبود حمایت‌های قانونی برای ورود نژادهای پربازده از جمله موانع توسعه این بخش هستند.

وی در حوزه گاوهای دو منظوره، با بیان این که دامداران از نژادهایی مانند سیمینتال استقبال کرده‌اند، گفت: پروژه اصلاح نژاد با هدف افزایش کیفیت شیر و گوشت، کاهش مصرف خوراک و ایجاد گله‌های صنعتی خالص در حال اجرا است که کمبود اعتبار برای واردات تلیسه و اسپرم‌های اصلاح‌شده، از چالش‌های این طرح است.

معاون وزیر جهاد کشاورزی گفت: پروژه ترمینال کراس یا تولید گوساله‌های پای پروار نیز با هدف افزایش راندمان تولید گوشت قرمز، حذف دام‌های کم‌بازده و استفاده از اسپرم‌های نژاد گوشتی در گله‌های صنعتی در حال توسعه است که این طرح را گامی مؤثر در بازگشت سریع سرمایه برای دامداران بوده و لزوم برنامه‌ریزی برای واردات نژادهای گوشتی برتر مورد تأکید قرار دارد.

وی به پروژه‌های اصلاح نژاد دام سبک اشاره کرد و گفت: ترکیب ژنتیکی گوسفند پربازده، بز شیری، انتقال ژن چندقلوزایی به نژاد افشاری، و اصلاح نژاد بز مهابادی با هدف افزایش تولید شیر و گوشت در شرایط اقلیمی کشور با وجود چالش‌هایی نظیر کمبود اعتبار برای رکوردگیری و انتخاب دام‌های برتر در حال اجرا است.

حسن‌نژاد به پروژه حفظ و حراست بز مرخز اشاره کرد و گفت که این طرح با هدف بهبود مدیریت تولیدمثلی و ترمیم بخشی از جمعیت دام سبک مولد در حال اجراست، اما کمبود تجهیزات و هورمون‌های باکیفیت، روند آن را کند کرده است.

وی با تأکید بر اهمیت هویت‌گذاری دام کشور اظهار کرد: طرح ملی هویت‌گذاری دام با هدف برنامه‌ریزی‌های کلان اقتصادی، ارتقای بهره‌وری و جلوگیری از قاچاق دام طراحی شده، اما اجرای کامل ماده ۱۸ قانون نظام دامپروری کشور، شرط اساسی برای تحقق اهداف این طرح است.

این مقام مسئول افزود: الکترونیکی شدن صدور گواهینامه‌های آموزش تلقیح مصنوعی، تدوین دستورالعمل‌های تخصصی و نظارت بر شبکه توزیع اسپرم و جنین، از دیگر اقدامات مهم در مسیر ارتقای علمی و فنی اصلاح نژاد دام کشور بوده است؛ همچنین پروژه حفظ و حراست از مواد ژنی دام شامل اسپرم و جنین از طریق کنترل کیفی، بازرسی ادواری و نمونه‌برداری از ایستگاه‌های تولید داخلی و محموله‌های وارداتی در حال اجرا است.

معاون امور تولیدات دامی خاطرنشان کرد: با وجود چالش‌هایی نظیر کمبود اعتبارات، نیروی انسانی متخصص و تغییرات اقلیمی، پروژه‌های اصلاح نژاد دام کشور با جدیت در حال اجرا هستند و با حمایت‌های بین‌سازمانی و جذب منابع بین‌المللی، آینده‌ای روشن برای صنعت دامپروری کشور ترسیم شده است.