مرجعیت مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی بین المللی است

همزمان با برگزاری اولین رویداد ملی روز درهای باز کشاورزی به مناسبت پنجاهمین سال تأسیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (تات)، در تاریخ - ۱۸ خرداد -بازدید هم‌اندیشی و تلاش برای هم‌افزایی با شعار نیم قرن تلاش و افتخار برای امنیت غذایی، در موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی از موسسات تابعه سازمان تات برگزار شد.

محمدرضا صفرنژاد، با اشاره به این‌که مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور یکی از قدیمی‌ترین مؤسسات تحقیقاتی کشاورزی در ایران بوده که با بیش از ۱۰۰ سال سابقه، نقش بسزایی در تأمین امنیت غذایی و توسعه کشاورزی پایدار ایفا کرده است؛ گفت: این مؤسسه با شعار «غذای بهتر، فضای بهتر» در تلاش است تا با تحقیقات علمی و ارائه راهکارهای کاربردی، نیازهای جامعه را در حوزه غذای سالم و پایدار تأمین کند.

سرپرست موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور با بیان این‌که مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی در حال حاضر با ۱۱ بخش تحقیقاتی متنوع در ستاد مرکزی و ۲۸ مرکز استانی در سراسر کشور فعالیت می‌کند؛ افزود: این مراکز استانی بر اساس نیازهای محلی به بررسی آفات، بیماری‌ها و علف‌های هرز پرداخته و سالانه حدود ۲۰۰ طرح تحقیقاتی را اجرا می‌کند‌.

وی یکی از مهم‌ترین مأموریت‌های این مؤسسه را تولید دستورالعمل‌های فنی و اجرایی برای کنترل آفات، بیماری‌ها و علف‌های هرز عنوان کرد و گفت: آفات و بیماری‌ها حدود ۳۵ تا ۴۰ درصد از تولیدات کشاورزی را تخریب کرده و این رقم از مجموع تولیدات کشاورزی کشور که حدود ۱۳۰ میلیون تن است، بسیار قابل توجه است.

صفرنژاد افزود:  تلاش موسسه در این است که با ارائه دستورالعمل‌های علمی و کاربردی، این خسارات را به حداقل رسانده و در نهایت به هدف تولید غذای سالم و بیشتر دست یابیم.

وی با اشاره به این‌که ارزیابی کارایی آفت‌کش‌ها از دیگر حوزه‌های فعالیت موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی است؛ افزود: آفت‌کش‌هایی که توسط سازمان حفظ نباتات به بازار عرضه می‌شود، پیش از استفاده، از جنبه‌های کارایی و ایمنی توسط این مؤسسه مورد بررسی دقیق قرار گرفته و اطلاعات حاصل از این تحقیقات به‌عنوان پایه‌ای برای تصمیم‌گیری‌های سازمان حفظ نباتات مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سرپرست موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی  گفت: استفاده بی‌رویه از آفت‌کش‌ها در کشاورزی می‌تواند منجر به افزایش بیماری‌ها و عوارض جانبی برای انسان و حیوانات شود، بنابراین مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی با بهره‌گیری از آزمایشگاه‌های تخصصی و پیشرفته، میزان باقی‌مانده آفت‌کش‌ها را بررسی کرده تا ایمنی مواد غذایی تضمین شود.

وی با بیان این‌که سنجش مایکوتوکسین‌ها در محصولات غذایی از دیگر وظایف موسسه است؛ افزود: این مواد که در مقادیر بالا سرطان‌زا است، می‌تواند منجر به بازگشت محموله‌های صادراتی شود؛ به همین جهت مؤسسه با تجهیزات تخصصی خود، نیاز کشور را در این زمینه پاسخ داده و کیفیت محصولات کشاورزی را ارتقا می‌بخشد.

صفرنژاد بر اهمیت تولید آفت‌کش‌های بیولوژیک تأکید کرد و گفت: مؤسسه با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان و آزمایشگاه‌های تخصصی، به بررسی عملکرد و ایمنی آفت‌کش‌های بیولوژیک پرداخته و این تلاش‌ها در راستای کاهش استفاده از آفت‌کش‌های شیمیایی و توسعه کشاورزی پایدار صورت می‌گیرد.

سرپرست موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی  به نقش مهم مؤسسه در شناسایی سریع عوامل بیماری‌زا نیز اشاره کرد و افزود: در مواقع بحرانی، شناسایی سریع آفات و بیماری‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است و مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی با توان علمی بالا و تجهیزات پیشرفته، این وظیفه را به‌خوبی انجام داده و نقش حیاتی خود را ایفا می‌کند.

صفرنژاد یکی دیگر از افتخارات مؤسسه را تنوع ژنتیکی و موزه‌های تخصصی آن دانست و با اشاره به موزه حشره‌شناسی مؤسسه که با داشتن ۴.۵ میلیون نمونه یکی از غنی‌ترین موزه‌های دنیا محسوب می‌شود؛ گفت: برخی از نمونه‌های این موزه بیش از ۱۵۰ سال قدمت داشته و این امر نشان‌دهنده مرجعیت علمی موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی در سطح ملی و بین‌المللی است.

وی با اشاره به این‌که در حوزه دانش‌بنیان نیز مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی با تأسیس مرکز رشد نوآوری‌ها از سال ۱۳۹۹، از محققان و شرکت‌های فناور حمایت می‌کند؛ افزود: این مرکز فرصتی برای تجاری‌سازی فناوری‌های نوین فراهم کرده و به توسعه علمی و اقتصادی کشور کمک می‌کند.

صفرنژاد تأکید کرد: این مؤسسه با ظرفیت‌های علمی گسترده و نقش مرجعیت ملی خود، در تلاش است تا دانش و تجربیات ارزشمند خود را به کشاورزان و بهره‌برداران منتقل کند.

وی ادامه داد: موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی با همکاری اصحاب رسانه و دیگر بخش‌های اجرایی، می‌تواند پتانسیل‌های مغفول مانده را شناسانده و در راستای توسعه پایدار کشاورزی و امنیت غذایی گام‌های موثری بردارد.