رشد قابل‌توجه سهام شرکت‌های کود کشاورزی

به گزارش سایت تلویزیون اینترنتی «کشاورزپلاس» از «بیزنس استاندارد»، سهام شرکت‌های فعال در صنعت تولید کود در بورس بمبئی (BSE) با افزایش تقاضا مواجه شده و تا ۱۸ درصد رشد کردند. این در حالی رخ داد که کلیت بازار سهام هند عملکردی منفی داشت و شاخص BSE Sensex با افت ۰.۷ درصدی به ۸۰٬۸۲۲ واحد رسید.

برجسته‌ترین رشد بر اساس آخرین اطلاعات تحلیلی ارائه شده در روز سه‌شنبه، ۳ ژوئن ۲۰۲۵، مربوط به شرکت Fertilizers and Chemicals Travancore Ltd بود که با جهش ۱۸ درصدی به قیمت ۱۰۴۸ روپیه رسید. شرکت‌های دیگر نظیر National Fertilizers، Rashtriya Chemicals and Fertilizers (RCF)، Deepak Fertilisers & Petrochemicals، Madras Fertilizers و Paradeep Phosphates نیز بین ۴ تا ۹ درصد افزایش قیمت را تجربه کردند.

از میان این شرکت‌ها، دیپاک و پاردیپ موفق شدند به بالاترین قیمت تاریخی خود برسند که نشان‌دهنده چشم‌انداز مثبت سرمایه‌گذاران نسبت به آینده این صنعت است.

دلایل رشد سهام صنعت کود

۱. پیش‌بینی بارش بالاتر از میانگین

یکی از عوامل اصلی تحریک تقاضای سهام شرکت‌های کود، پیش‌بینی اداره هواشناسی هند  (IMD) مبنی بر آغاز زودهنگام و پُررونق موسمی است. IMD اعلام کرده که میزان بارش در فصل موسمی ۲۰۲۵ (ژوئن تا سپتامبر) حدود ۱۰۶ درصد میانگین بلندمدت خواهد بود. از آنجا که بخش زیادی از زمین‌های کشاورزی هند به بارش‌های موسمی وابسته هستند، این پیش‌بینی به معنای افزایش مصرف کود و متعاقباً رشد درآمد شرکت‌های مرتبط خواهد بود.

۲. افزایش جهانی تعرفه واردات بر کودهای روسیه و بلاروس

در تحولی مهم در بازار جهانی، پارلمان اروپا لایحه‌ای را تصویب کرده که بر اساس آن تعرفه واردات کود و محصولات کشاورزی از روسیه و بلاروس تا سال ۲۰۲۸ به تدریج به حدود ۱۰۰ درصد خواهد رسید. به گزارش CNBC TV18، این قانون از جولای ۲۰۲۵ اجرایی خواهد شد.

با توجه به سهم بالای روسیه و بلاروس در تأمین جهانی کود، این محدودیت‌ها می‌توانند باعث کاهش عرضه جهانی شوند و تولیدکنندگان هندی را به عنوان جایگزین‌های جدی مطرح سازند. در نتیجه، پیش‌بینی می‌شود تقاضای صادراتی برای تولیدکنندگان داخلی هند افزایش یابد.

۳. وضعیت مناسب موجودی و افزایش قیمت‌ها

در پایان سال مالی ۲۰۲۴-۲۵، موجودی کودهای فسفاته، پتاسه و اوره در هند در دومین سطح پایین طی 6 سال گذشته قرار گرفت. طبق گزارش‌ها، موجودی DAP تنها ۰.۹ میلیون تن و موجودی اوره ۵.۶ میلیون تن بوده است.

در همین حال، قیمت اسید فسفریک، ماده کلیدی در تولید کودهای فسفاته، طی ماه‌های اخیر حدود ۱۰ درصد افزایش یافته است و به ۱۱۵۳ دلار به‌ازای هر تن رسیده. افزایش قیمت مواد اولیه مانند فسفات سنگی نیز از دیگر عوامل فشار بر عرضه است.

روندهای حمایتی دولت هند

۱. افزایش یارانه فسفاتی در سیاست NBS

در ۲۸ مارس ۲۰۲۵، دولت هند در قالب سیاست یارانه مبتنی بر مواد مغذی (NBS) یارانه فسفات را ۴۵ درصد افزایش داد. این اقدام منجر به افزایش قیمت وارداتی کود DAP به میزان ۱۳ تا ۱۷ درصد شد. با افزایش قیمت DAP، بهای اسید فسفریک و در نهایت، سنگ فسفات نیز بالا رفت. این زنجیره قیمتی، اگرچه موجب افزایش هزینه تولید برای شرکت‌ها شده، اما به دلیل بالا رفتن قیمت فروش، ممکن است در کوتاه‌مدت سودآور باقی بماند.

۲. تقاضای پایدار برای اوره با وجود واردات بالا

هند همچنان حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد از نیاز اوره خود را از خارج وارد می‌کند. با این حال، به دلیل تفاوت قیمت قابل توجه بین اوره (یارانه‌ای) و کودهای غیراوره‌ای، تقاضا برای اوره پایدار و در حال رشد است. آژانس رتبه‌بندی ICRA پیش‌بینی کرده است که تقاضای اوره در بازه کوتاه تا میان‌مدت با نرخ ۱ تا ۳ درصد رشد کند.

نگرانی‌ها و ریسک‌ها

با وجود عوامل مثبت، برخی تهدیدها همچنان پابرجاست:

افزایش قیمت مواد اولیه همچون فسفات سنگی می‌تواند حاشیه سود شرکت‌ها را در نیمه اول سال مالی ۲۰۲۵-۲۶ تا ۳۰ درصد کاهش دهد.

وابستگی به یارانه‌های دولتی به عنوان عاملی کلیدی در نقدینگی شرکت‌ها مطرح است؛ تأخیر در تخصیص یارانه می‌تواند هزینه‌های مالیاتی و بهره را افزایش دهد.

میزان تولید داخلی ناکافی باعث وابستگی بالای هند به واردات مواد خام و برخی کودها شده که در صورت اختلال در زنجیره تأمین جهانی (مثلاً به دلیل تنش‌های ژئوپولیتیکی یا سیاست‌های تحریمی)، می‌تواند به بحران تأمین تبدیل شود.

جمع‌بندی و چشم‌انداز سرمایه‌گذاری

ترکیبی از عوامل داخلی نظیر پیش‌بینی موسمی مثبت، یارانه‌های بالا و تقاضای قوی کشاورزان و عوامل بین‌المللی همچون تحریم‌های تجاری اروپا علیه روسیه و بلاروس، موجب شده‌اند تا سرمایه‌گذاران دیدگاه مثبتی نسبت به صنعت کود در هند داشته باشند. با این حال، هزینه‌های بالا و ریسک‌های ژئوپولیتیکی می‌توانند در ماه‌های آینده سودآوری شرکت‌ها را تحت فشار قرار دهند.

در کوتاه‌مدت، به نظر می‌رسد صنعت کود یکی از بخش‌های جذاب برای سرمایه‌گذاری باشد، خصوصاً برای شرکت‌هایی که دارای ذخایر مناسب، زنجیره تأمین قوی و وابستگی کمتر به واردات هستند.